EKSPLOATACIONO ISPITIVANJE MOTORNOG ULJA ADECO® SHPD SAE 10W-40 U KAMIONU VOLVO FM 12

Eksploataciono ispitivanje polusintetičkog motornog ulja ADECO SHPD SAE 10W-40 u motorima teretnih vozila, odvijalo se u periodu od proleća 2016. godine, do proleća 2017. godine, u Poslovnom sistemu “MONICOM” doo Niš.

Ispitivanje je izvođeno u motoru kamiona VOLVO FM 12, sa ugrađenim dizel motorom EURO 3, tipa Volvo D12C, sa sledećim tehničkim karakteristikama:

Tabela 1: Tehničke karakteristike dizel motora VOLVO D12C

Cilj ispitivanja

Cilj eksploatacionog ispitivanja polusintetičkog motornog ulja bio je da se utvrdi stepen degradacije kao i optimalni period zamene motornog ulja.

Materijal i metod rada

Eksploataciono ispitivanje polusintetičkog motornog ulja SHPD SAE 10W-40, izvođeno je u motoru kamiona VOLVO FM 12, koji je, na početku ispitivanja, imao pređenih 184.660 km

Na svakih 5.000 pređenih kilometara od zamene motornog ulja, uziman je uzorak ulja iz kartera motora u količini od cca 1.000 ml.

U akreditovanoj laboratoriji (RN Beograd), na uzetom uzorku ulja određivane su fizičko-hemijske osobine, prema metodama prikazanih u tab. 2. 

                             Tabela 2: Metode određivanja fizičko-hemijskih osobina ulja

Svi dobijeni rezultati su obrađeni matematičko statističim i matematičko analitičkim metodama i prikazani u vidu  dijagrama sa objašnjenjima.

Rezultati ispitivanja sa diskusijom

1. Promena kinematske viskoznosti na 40 oC

2. Promena kinematske viskoznosti na 100 oC

3. Promena TBN

4. Količina metala habanja

Na osnovu dijagramskih prikaza rezultata laboratorijskih ispitivanja eksploatacionih uzoraka motornog ulja SHPD SAE 10W-40, može se zaključiti:

1. Pad kinematskog viskoziteta na 40 oC nakon pređenih 50.000 km iznosi -16,55%, te se pad kinematske viskoznosti kretao po  linernoj fukciji Y=106,48-0.00036X. Rezultati pada kin. Viskoznosti na 40 oC su iznad dozvoljenog minimuma od ± 20-25%.
2. Pad kinematske viskoznosti na 100 oC nakon pređenih 50.000 km iznosi -15,90% i kreće se po linearnoj funkciji Y=14,25-8*10-6X. Rezultat pada je iznad dozvoljenog pada od ±20-25%.
3. Pad vrednosti TBN-a, nakon 50.000 pređenihkilometara, iznosi 9,44 mgKOH/kg, odnosno, manji je za 28,48% od početne vrednosti, što je u granicama dozvoljenih odstupanja, gde se toleriše pad od 50%. Na osnovu dijagrama (sl.3), vidi se da se pad TBN kretao po linearnoj funkcij Y=13,33-26*10-6X.
4. Sadržaj metala habanja (mg/kg) se kreće u dopuštenim količinama, pa je tako za Fe maksimalno iznosio 14 mg/kg, dok je dopuštena količina Fe 100 mg/kg, dok su se drugi metali (Al, Pb) kreću u donjim granicama.

Količina Si iznosi max 30 mg/kg. Sve ove vrednosti pokazuju dobro tehničko stanje motora kao i dobar odabir baznih ulja i paketa aditiva od kojih je izrađeno motorno polusintetičko ulje SHPD SAE 10W-40.

Zaključak

Korišćenje motornog polusintetičkog ulja SHPD SAE 10W-40 u teško opterećenim dizel motorima komercijalnih vozila moguće je, bez problema, i preko 50.000 km, što je ekvivalentno sa preko 600 motočasova motora. 

Eksploataciono ispitivanje uradili: 
dipl. ing. Milana Đuričić
Direktor sektora upravljanja kvalitetom, ADECO

sci. dipl. ing. Aleksandar Kekić,  
Inženjer razvoja, primene i tehničke podrške, ADECO