Biorazgradiva maziva dugo su imala negativan imidž, što zbog određenih nedostataka u primeni, što zbog cene, pa je njihova primena bila veoma ograničena na oblasti kao što su šumarstvo i poljoprivreda. Međutim, danas je na globalnom nivou povećana ponuda biorazgradivih maziva visokih performansi i sa znatno konkurentnijim cenama, nego što je to bilo ranije. Do ovoga je došlo, između ostalog i zbog toga što se u proizvodnji ovih maziva koriste sintetičke sirovine koje doprinose uspostavljanju boljeg odnosa između kvaliteta i cene gotovog proizvoda.
Kao tržište koje se brzo razvija, sektor biorazgradivih maziva identifikovan je kao jedan od najbrže rastućih sektora u globalnoj industriji maziva. Razlozi su višestruku, ali je svakako tome doprinelo uviđenje jasne zakonske regulative, pre svega u zemljama Severne Amerike i Evrope.
Zanimljivo je da je jedan od zakona koji je najviše uticao na razvoj tržišta biorazgradivih maziva, bio zakon koji je donesen u Sjedinjenim američkim državama (SAD), a koji je regulisao korišćenje ovih maziva u brodovima koji plove u vodama Severne Amerike. Obzirom na globalnu prirodu pomorske trgovine i globalnog uticaja američke brodarske industrije, iako američki propis, imao je jak globalni uticaj na primenu ovih maziva u brodovima širom sveta.
Pored zakonskih propisa, možda i veći uticaj na razvoj tržišta biorazgradivih maziva imala je primena sintetičkih estara u njihovoj proizvodnji, koja je doprinela da se unapredi kvalitet, energetska efikasnost produži životni vek ovih maziva.
Proizvođači maziva sve više ulažu u razvoj biorazgradivih maziva kako bi se opravdao njihov premium kvalitet. OEM proizvođači (Original Equipment Manufacturer – proizvođači originalne opreme), koji imaju ogroman uticaj na lanac snabdevanja mazivima u automobilskoj industriji, takođe daju doprinos razvoju tržišta biorazgradivih maziva. Naime, nekoliko OEM-ova je sklopilo ozbiljna partnerstva sa proizvođačima biorazgradivih maziva, što doprinosi daljem razvoju ovog tržišta.
Danas su najviše u primeni biohidraulična ulja i biorazgradiva sredstva za obradu metala. Svakako treba istaći njihovu primenu u motornim testerama i vanbrodskim motorima. Ova maziva počinju sve više da se koriste i kao transformatorska ulja, a njihova primena je sve veća i u građevinarstvu.
Trenutno, najveća tržišta su tržišta Severne Amerike i Evrope, koja zauzimaju 80% svetskog tržišta biorazgradivih maziva. Najveća tržišta biorazgradivih maziva u Evropi su: Nemačka, Švedska, Norveška, Danska, Finska, Francuska i Velika Britanija. Stroga politika zaštite životne sredine kao i razvijena ekološka svest među krajnjim korisnicima, glavni su razlozi velike primene biorazgradivih maziva u ovim zemljama.
Kao jedni od poznatijih i kvalitetnijih proizvođača biorazgradivih maziva trenutno se ističu Panolin iz Švajcarske, nemački Fuchs i austrijski Biostar.
Ako poredimo tržište biorazgradivih maziva u odnosu na celokupno svetsko tržište maziva, onda treba reći da tržište biorazgradivih maziva trenutno zauzima oko 1% globalnog tržišta maziva. No, i pored toga, tržišni potencijal postoji. Procenjuje se da će tržište biorazgradivih maziva u svetu, u narednim godinama da raste po prosečnoj stopi rasta od 5%. Takođe se očekuje da će, u narednim godinama, tržište biorazgradivih maziva da zaume oko 5% ukupnog svetskog tržišta maziva. U tome će da prednjače, pre svega, tržišta Severne Amerike i Evrope. Na ovo bi, pre svega, trebalo da utiče pooštravanje zakonske regulative koja se odnosi na upotrebu biorazgradivih maziva u ovim zemljama. Ovo će biti veliki izazov za same proizvođače maziva, jer su mineralna ulja i dalje cenovno povoljnija. Zato će proizvođači u narednom period morati da pronađu još bolji odnos cene i kvaliteta, kako bi biorazgradiva maziva bila konkurentna na tržištu.
Izvor: Lube Magazine
Preveo i priredio:
Radovan Vlajković, ADECO
Direktor sektora marketinga i razvoja
